168. Zeszyt mBank-CASE: Problemy banków zagrażają rozwojowi polskiej gospodarki
Sektor bankowy był dotychczas silną stroną polskiej gospodarki. W przeciwieństwie do banków w USA i czołowych gospodarkach Europy Zachodniej, banki w Polsce przeszły „suchą nogą” światowy kryzys finansowy po roku 2008 i nie potrzebowały wówczas wsparcia finansowego państwa. Jednakże w ostatnich latach w sektorze bankowym narastają problemy, które stwarzają zagrożenie dla rozwoju gospodarki i wzrostu poziomu życia obywateli.
Po to, by rosła produktywność gospodarki, środki finansowe powinny trafiać nie do wszystkich firm po równo i wcale nie do tych, którym najbardziej ich brakuje, lecz do tych, które wykorzystują je bardziej efektywnie. Dotyczy to łącznego finansowania zewnętrznego firm, a więc zarówno z sektora bankowego i parabankowego, rynku kapitałowego, jak i środków z instytucji publicznych. W Polsce ze względu na relatywnie nieduże rozmiary rynku kapitałowego, zdecydowanie dominującą rolę w zewnętrznym finansowaniu przedsiębiorstw pełnią banki. Dlatego Stefan Kawalec, autor niniejszej publikacji, skupia się na efektywności alokacji kredytu bankowego.
Autor zwraca uwagę, że w najbliższym czasie występować będą w Polsce okoliczności, które według doświadczeń światowych stwarzają ryzyko obniżenia efektywności alokacji kredytu dla przedsiębiorstw. Dodatkowo, kredyt bankowy dla przedsiębiorstw jest obecnie w Polsce w dużym stopniu zastępowany przez środki z pomocy publicznej, co powoduje obniżenie efektywności alokacji wszystkich środków zewnętrznych docierających do firm (zarówno w formie kredytów, jak i subwencji rządowych), gdyż alokacja subwencji rządowych zazwyczaj nie jest kierowana efektywnością. Skutkiem trwałego obniżenia efektywności alokacji zewnętrznego finansowania przedsiębiorstw może być spowolnienie, zatrzymanie lub wręcz odwrócenie trwającego nieprzerwanie od 28 lat procesu konwergencji, czyli zmniejszania luki w poziomie życia między Polską a Zachodem.
