Rynek pracy i konkurencyjność na rynku produktów w Polsce – prezentacja raportu "OECD Economic Survey: Poland 2014"
"Wyniki gospodarcze Polski w ciągu ostatniej dekady były imponujące, dzięki czemu poziom życia (Polaków) stopniowo zbliża się do średniej UE" można przeczytać w opublikowanym 10 marca raporcie OECD "Economic Survey: Poland 2014". Wzrost jest jednak wciąż blokowany przez dwa obszary gospodarki– rynek pracy i konkurencyjność rynku produktów.
Prezentacja raportu, współorganizowana przez CASE, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne (PTE) i Towarzystwo Ekonomistów Polskich (TEP), była jednym z wydarzeń towarzyszących publikacji wyników badania OECD w Polsce. Przedstawiciele OECD, Peter Jarrett i Antoine Goujard wyjaśnili, że tym razem organizacja postanowiła skupić się na rynku pracy, ponieważ pomimo niewielkiej poprawy osiągniętej w ostatnich latach dzięki dobrym reformom rządowym, nadal nie działa on tak dobrze, jak powinien.
Celem udzielenia jak najcelniejszych rekomendacji, OECD bardzo szczegółowo zbadało wiele elementów funkcjonowania polskiej gospodarki. Analizie poddano między innymi rosnące uzależnienie rynku pracy od osób w wieku emerytalnym, bezrobocie, zasady przyznawania rent, wielkość klina podatkowego, edukację przedszkolną i bezrobocie wśród młodzieży. Przedstawiono również sugestie dotyczące poprawy funkcjonowania tych obszarów. Używając innych krajów UE jako punktów odniesienia, eksperci OECD zaproponowali listę skutecznych sposobów na ożywienie gospodarki i pobudzanie długoterminowego wzrostu gospodarczego. Oprócz rynku pracy i konkurencyjności na rynku produktów, w raporcie odniesiono się też do sytuacji w sektorach rolniczym, kolejowym i energetycznym, oraz obszarze procedur zamówień publicznych i własności publicznej.
Wyniki raportu OECD zostały omówione przez ekspertów instytucji współorganizujących spotkanie. Jako pierwszy wystąpił prof. dr hab. Eugeniusz Kwiatkowski, członek PTE, który skomentował zalecenia OECD dotyczące rynku pracy. Zdaniem profesora wytyczne OECD postulujące z jednej strony zniesienie regionalnych różnic w długości okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych, z drugiej zaś zróżnicowanie wysokości płacy minimalnej w zależności od regionu, mogą rzeczywiście pozytywnie wpłynąć na „zwiększenie mobilności wewnątrz poszczególnych regionów”. Jednocześnie zastrzegł on jednak, że zmiany takie powinny być wprowadzane z dużą ostrożnością, biorąc pod uwagę specyfikę lokalnych rynków mieszkaniowych, sieci infrastruktury itp.
Do rekomendacji dotyczących rynku pracy odniosła się również dr Anna Ruzik - Sierdzińska z CASE, koncentrując się na grupie tzw. NEET (Niezatrudnionych, Niewykształconych, Niewyszkolonych), stanowiącej duże wyzwanie dla polityki zatrudnienia, oraz na starszym pokoleniu, którego przedstawiciele stosunkowo łatwo mogą odejść z rynku pracy. Bazując na wynikach projektu NEUJOBS dr Ruzik-Sierdzińska argumentowała, że w celu zwiększenia aktywności zawodowej osób starszych należy stopniowo wycofywać możliwość wcześniejszego przechodzenia na emeryturę oraz monitorować stan zdrowia osób starszych. Stwierdziła również, że wydłużanie aktywności zawodowej wymaga w większym stopniu mobilności niż stabilności zatrudnienia, w związku z czym należy skoncentrować się nie na ochronie osób starszych przed zwolnieniem, ale na pomaganiu im w poszukiwaniach nowej pracy, np. poprzez promowanie ustawicznego kształcenia się, na którym skorzystać mogłaby także grupa NEET.
Jako ostatni wyniki raportu skomentował Ryszard Petru z TEP. Skupił się na rozwiązaniach, dzięki którym można zwiększyć konkurencyjność na polskim rynku produktów – zgodził się z OECD m.in. co do konieczność zmniejszenia obciążeń prawnych, uproszczenia przepisów podatkowych i liberalizacji rynków usług. Stwierdził również, że należy obniżyć koszty związane z rozpoczęciem działalności gospodarczej oraz rozbudować system wspierania PPP (Partnerstwa Publiczno-Prywatnego) oraz sektora badawczo-rozwojowego (R&D). Prezentację podsumował optymistycznie podkreślając, iż większość zalecanych reform „nie jest politycznie drażliwa” i jest łatwiejsza do wprowadzenia, niż mogłoby się to wydawać.
Skrót raportu ‘OECD Economic Survey: Poland 2014’ można pobrać tutaj.
