Raport nt. płac

Transformacja gospodarcza na początku lat 90. miała duży wpływ na rynek pracy:poskutkowała spadkiem płac realnych – zatrzymanym w 1994 r. – i zmianą ich rozkładu. Różnice między wynagrodzeniami najniższymi i najwyższymi wzrosły, zaś ich rozkład zbliżył się do przeciętnego dla krajów OECD. Nasza analiza przeprowadzona została dla okresu po zakończeniu głównego etapu transformacji gospodarczej, kiedy na rynek pracy zaczęły działać podobne siły jak w innych krajach, czyli od drugiej połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku. W latach 1995–1998 rozwój gospodarczy wpływał na polepszenie sytuacji na rynku pracy, zaś kryzys rosyjski i cykliczne osłabienie wzrostu w latach 2001-2002 działały negatywnie. Przystąpienie do Unii Europejskiej w 2004 r. zaowocowało między innymi większymi możliwościami legalnego zatrudnienia poza granicami i przesunięciem części podaży pracy do innych krajów. W zależności od tego jak i w wyniku jakich mechanizmów zmienia się rozkład wynagrodzeń, różne mogą być implikacje dla ogólnej sytuacji na rynku pracy oraz położenia na tym rynku poszczególnych grup pracowników. Postawiliśmy tezy o potencjalnym wpływie czterech zjawisk na obserwowane w ostatnich latach zmiany struktury wynagrodzeń w Polsce:

- rozwój technologiczny promujący wysokie kwalifikacje (ang. Skill-Biased Technical Change),

- zmiany siły przetargowej pracowników wobec pracodawców, wynikające zarówno z cech przedsiębiorstw (branża, wielkość, sektor własności, rodzaj prowadzonych negocjacji płacowych) jak i z panującej sytuacji makroekonomicznej,

- zmiany popytu na produkty lub usługi branż,

- zmiany na regionalnych rynkach, wpływ sytuacji na lokalnym rynku pracy na płace w tym regionie.

Empiryczne analizy przeprowadzone w opracowaniu opierały się na indywidualnych danych dwóch badań GUS: październikowego badania wynagrodzeń oraz badania aktywności ekonomicznej ludności.

Pełna wersja raportu: http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=1178 .