VAT jest jednym z głównych źródeł dochodów rządowych w UE. Realizacja celów fiskalnych związanych z VAT wymaga zmierzenia się z kluczowym wyzwaniem, jakim jest nieprzestrzeganie obowiązków płatniczych przez podatników. Wymaga także rozsądnych decyzji dotyczących zawężania podstawy opodatkowania lub zmniejszania zobowiązań VAT dla niektórych części tej podstawy. Problem utraconych dochodów z powodu nieprzestrzegania przepisów oraz projektowania zasad podatkowych byłby w dużej mierze nieznany bez szacunków luki podatkowej.
Dziesiąta publikacja Komisji Europejskiej prezentująca szacunki luki VAT ma na celu wspieranie administracji podatkowych w monitorowaniu tej luki. Jednym z głównych wniosków jest to, że w 2020 roku luka zgodności VAT w UE27 spadła gwałtownie w porównaniu do poprzedniego roku, o około 2 punkty procentowe całkowitych zobowiązań podatkowych VAT i w wartościach nominalnych o 31 miliardów EUR. Szacowane całkowite straty dochodów z powodu nieprzestrzegania przepisów w UE27 w 2020 roku wyniosły 93 miliardy EUR. Analiza statystyczna zmian w luce zgodności VAT i innych zjawisk po wybuchu pandemii COVID-19 wskazuje, że główną siłą napędową zwiększonej zgodności były środki wsparcia rządowego.
Raport został napisany przez zespół ekspertów z CASE pod kierownictwem Grzegorza Poniatowskiego, w składzie: Mikhail Bonch-Osmolovskiy, Adam Śmietanka i Agnieszka Pechcińska. Wsparcie badawcze zapewniła Aleksandra Sojka. Projekt był koordynowany przez Roberto Zavattę (Economisti Associati, Bolonia), Stanislava Bieliei oraz Marka Pedę (CASE, Warszawa).
