Rosyjska przestrzeń fiskalna: dogłębna analiza rosyjskiego długu publicznego, ograniczeń w zakresie średnioterminowej stabilności oraz konsekwencji makroekonomicznych

Silne ożywienie gospodarki rosyjskiej w 2023 roku i pierwszej połowie 2024 roku wynika w dużej mierze ze znacznego wsparcia fiskalnego, zarówno w postaci wydatków wojskowych, jak i innych, takich jak subsydiowany program hipoteczny. Kontynuowana przez Rosję zdolność do finansowania działań wojennych oraz bodźców fiskalnych jest kluczowa dla krótkoterminowych i średnioterminowych wyników makroekonomicznych.

Na pierwszy rzut oka standardowe wskaźniki, takie jak stosunek długu do PKB, deficyt fiskalny i poziom Funduszu Dobrobytu Narodowego, sugerują korzystny ogólny obraz fiskalny. Jednak niektórzy analitycy wskazują na specyficzne elementy rosyjskiej gospodarki, które sprawiają, że ograniczenie długu jest bardziej uciążliwe niż się powszechnie uważa. Należą do nich ograniczony dostęp do międzynarodowych rynków finansowych, mniejsze zaufanie inwestorów oraz ograniczenia w zakresie zaciągania długu krajowego z powodu kompromisów makroekonomicznych, np. w odniesieniu do inflacji, a także względy polityczno-gospodarcze.

Celem projektu jest ponowna ocena obecnie szeroko akceptowanego poglądu o dużej przestrzeni fiskalnej Rosji w krótkim i średnim okresie oraz naświetlenie czynników, które mogą uczynić obraz fiskalny bardziej wymagającym niż się zwykle zakłada. Obejmuje to omówienie innych metod finansowania publicznego, takich jak monetyzacja długu, w kontekście Rosji, z uwzględnieniem łatwości ich wdrożenia oraz potencjalnych konsekwencji. Pytanie badawcze jest kluczowe dla oceny perspektyw wzrostu gospodarczego Rosji w krótkim i średnim okresie. Do tej pory dostępna literatura na ten temat w kontekście gospodarki wojennej Rosji jest ograniczona. Powstała publikacja, która może zostać opublikowana jako Dokument Dyskusyjny ECFIN, byłaby zatem bardzo przydatna dla przyszłych działań zespołu ds. Rosji w jednostce D.4 DG ECFIN, odpowiedzialnej za monitorowanie i prognozowanie gospodarki rosyjskiej.

Raport będzie zawierał zarówno analizy analityczne, jak i ilościowe, gdzie prace ilościowe mają na celu uzasadnienie i wsparcie analizy. Badanie obejmuje dwie części:

a. Część I: Wyjaśnienie i rozwinięcie rosyjskiej polityki fiskalnej, długu publicznego oraz jej specyfiki – zarówno obecnej, jak i historycznej. Nie ogranicza się to jedynie do tematów bezpośrednio związanych z polityką fiskalną, ale także do tematów pokrewnych, takich jak niezależność banku centralnego i inflacja.

b. Część II: Analiza rosyjskiej przestrzeni fiskalnej w krótkim i średnim okresie oraz jej stabilności z perspektywy makroekonomicznej i (tam, gdzie to właściwe) polityczno-gospodarczej.